Podstawy prawne działania Gminy

Status prawny Gminy

Status prawny Gminy jako podstawowej jednostki podziału terytorialnego państwa reguluje art. 16 Kostytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r., art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 24 lipca 1998r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa oraz ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym która określa m.in. zakres działania i zadania Gminy, władze Gminy, akty prawa miejscowego stanowionego przez Gminę oraz zagadnienia związane z mieniem komunalnym, gminną gospodarką finansową i inne.

Organy Gminy

Organami Gminy Strzelce Opolskie są:

Rada Miejska w Strzelcach Opolskich i Burmistrz Strzelec Opolskich

Zgodnie z art. 11b ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 2023 r. poz. 40 z późn. zm.) działalność organów Gminy jest jawna, a wszelkie ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z ustaw. Jawność działania organów Gminy obejmuje w szczególności prawo obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje Rady Gminy i posiedzenia jej komisji, a także dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych, w tym protokołów posiedzeń organów gminy i komisji Rady Gminy.

Rada Gminy

Rada Gminy podejmuje uchwały, które zapadają zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowego składu Rady, w głosowaniu jawnym, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Rada jest organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie. Jeżeli siedziba Rady  znajduje się w mieście położonym na terytorium tej Gminy, Rada nosi nazwę Rady Miejskiej. Kadencja Rady trwa 5 lat licząc od dnia wyboru.

W skład Rady wchodzą radni w liczbie:

• piętnastu w gminach do 20.000 mieszkańców,
• dwudziestu jeden w gminach do 50.000 mieszkańców,
• dwudziestu trzech w gminach do 100.000 mieszkańców,
• dwudziestu pięciu w gminach do 200.000 mieszkańców oraz po trzech na każde dalsze rozpoczęte 100.000 mieszkańców, nie więcej jednak niż czterdziestu pięciu radnych.

Do właściwości Rady Gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania Gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Do wyłącznej właściwości Rady Gminynależy m.in.:

• uchwalanie Statutu Gminy,
• ustalanie wynagrodzenia Burmuistrza, stanowienie o kierunkach jego działania oraz przyjmowanie sprawozdań z jego działalności,
• powoływanie i odwoływanie Skarbnika Gminy, który jest głównym księgowym budżetu, oraz Sekretarza Gminy - na wniosek Burmistrza,
• uchwalanie budżetu Gminy, rozpatrywanie sprawozdania z wykonania budżetu oraz podejmowanie uchwały w sprawie udzielenia lub nieudzielenia absolutorium z tego tytułu,
• uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego,
• uchwalanie programów gospodarczych.

Burmistrz

Zgodnie z art. 26 ustawy o samorządzie gminnym organem wykonawczym Gminy jest Burmistrz. Jego kadencja rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji Rady Gminy lub wyboru go przez Radę Gminy i kończy się z dniem upływu kadencji Rady Gminy.

Burmistrzem nie może być osoba, która nie jest obywatelem polskim. Zgodnie z art. 26a ww. ustawy Burmistrz w drodze zarządzenia powołuje oraz odwołuje swojego zastępcę lub zastępców i określa ich liczbę. Liczba zastępców wójta nie może być większa niż:

• jeden w gminach do 20.000 mieszkańców,
• dwóch w gminach do 100.000 mieszkańców,
• trzech w gminach do 200.000 mieszkańców,
• czterech w gminach powyżej 200.000 mieszkańców.

Funkcji Burmistrza oraz jego zastępcy nie można łączyć z:

• funkcją Burmistrza lub jego zastępcy w innej gminie,
• członkostwem w organach jednostek samorządu terytorialnego, w tym w gminie, w której jest Burmistrzem lub zastępcą Burmistrza,
• zatrudnieniem w administracji rządowej,
• mandatem posła lub senatora.